భారతదేశంలో చాలా మంది ప్రజలు వ్యవసాయం మరియు రోజువారీ కూలీ పనుల ద్వారా జీవనోపాధి పొందుతున్నారు. వారిని మరియు వారి కుటుంబాలను ఆర్థికంగా మద్దతు ఇవ్వడానికి భారత ప్రభుత్వం మరియు అన్ని రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు ఒక ఐడెంటిటీ కార్డును అందజేశాయి, దీన్ని లేబర్ కార్డ్ అని పిలుస్తారు. ఈ లేబర్ కార్డ్ ద్వారా కార్మికులు పలు సేవలు మరియు సౌకర్యాలను పొందవచ్చు. ఒక విధంగా చెప్పాలంటే, లేబర్ కార్డ్ అనేది కార్మికుల భద్రత, అభివృద్ధి, విద్య మరియు భద్రతను పరిరక్షించేందుకు రాష్ట్ర ప్రభుత్వాల కార్మిక విభాగం అందించే ఒక ఐడెంటిటీ కార్డ్ అని అర్థం.
లేబర్ కార్డ్ రకాలూ:
ఒక రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు ప్రధానంగా రెండు రకాల లేబర్ కార్డులను జారీ చేస్తాయి. అవి:
నిర్మాణ కార్డ్
సామాజిక కార్డ్
నిర్మాణ కార్డ్: ఈ కార్డు లైసెన్స్ పొందిన కాంట్రాక్టర్ ఆధ్వర్యంలో పనిచేస్తున్న వారికి లభిస్తుంది. ఈ కార్డ్ కలిగి ఉన్న వారికి పథకంలో అందించే చాలా ప్రయోజనాలు అందుబాటులో ఉంటాయి.
లేబర్ కార్డుకు దరఖాస్తు చేసుకోవడానికి మీరు కొన్ని అర్హత ప్రమాణాలను పూరించాలి. అవి ఏమిటంటే:
మీ వయస్సు 18 సంవత్సరాలు నుంచి 40 సంవత్సరాల మధ్య ఉండాలి.
మీరు అసంఘటిత కార్మికుడిగా ఉండాలి.
మీరు భారతదేశ పౌరుడిగా ఉండాలి.
మీరు సుమారు నెలకు 15,000 రూపాయల కంటే తక్కువ వేతనం పొందాలి మరియు ఇన్‌కమ్ ట్యాక్స్ చెల్లించేవారిగా ఉండకూడదు.
మీరు EPF/NPS/ESIC వంటి పథకాలకు సభ్యులుగా లేకుండా ఉండాలి.
మీరు దరఖాస్తు చేసే రాష్ట్రంలో నివాసం ఉండాలి.
లేబర్ కార్డు కోసం అవసరమైన పత్రాలు:
లేబర్ కార్డు కోసం దరఖాస్తు చేసుకునేటప్పుడు కింది పత్రాలు అవసరం అవుతాయి:
ఆధార్ కార్డు
రేషన్ కార్డు (ఐచ్ఛికం)
బ్యాంకు ఖాతా సంఖ్య
ఇమెయిల్ ఐడి
కుటుంబ సభ్యుల ఆధార్ కార్డు సంఖ్యలు
మొబైల్ నంబర్
పాస్‌పోర్ట్ సైజు ఫోటోలు
లేబర్ కార్డుకు ఎలా దరఖాస్తు చేయాలి/నమోదు చేయాలి (ఆన్‌లైన్‌లో)?
లేబర్ కార్డు కోసం ఆన్‌లైన్‌లో దరఖాస్తు చేయడానికి కింది స్టెప్పులను పాటించండి:
మీ రాష్ట్రంలోని కార్మిక విభాగం అధికారిక వెబ్‌సైట్‌కి వెళ్లండి.
‘కొత్త లేబర్ కార్డు నమోదు’ కోసం చూసి, దానిపై క్లిక్ చేయండి.
మెనులో నుండి మీ జిల్లా ఎంచుకోండి.
మీ వివరాలు, అంటే మీ మొదటి పేరు, చివరి పేరు, ఇమెయిల్ చిరునామా, మొబైల్ నంబర్‌ను నమోదు చేయండి.
ఆధార్ కార్డు సంఖ్యను నమోదు చేయండి.
మీ మొబైల్ నంబర్ మరియు ఇమెయిల్ చిరునామా ధృవీకరించండి.
‘సబ్మిట్’ పై క్లిక్ చేయండి.
లేబర్ కార్డును డౌన్‌లోడ్ చేయడం ఎలా?
ప్రస్తుతం, లేబర్ కార్డును ఆన్‌లైన్‌లో డౌన్‌లోడ్ చేసుకునే ఆప్షన్ లేదు. మీరు లేబర్ కార్డ్ పొందడానికి సమీప కార్యాలయానికి వెళ్లాలి.
లేబర్ కార్డు ప్రయోజనాలు
లేబర్ కార్డు అనేది భారతదేశంలో అసంఘటిత రంగంలో పనిచేసే కార్మికులకు వారి భద్రత, అభివృద్ధి, ఆరోగ్యం, విద్య మరియు కుటుంబ భద్రతను పరిరక్షించడానికి ఒక విలువైన పథకం. ఈ పథకానికి అర్హత పొందిన కార్మికులు పలు రకాల ప్రయోజనాలను పొందవచ్చు, ఇవి కేవలం కార్మికులను కాకుండా వారి కుటుంబాలకు కూడా భరోసా కల్పిస్తాయి. ఇప్పుడు ఈ ప్రయోజనాలను మరింత విపులంగా వివరించుకుందాం.
ఉచిత విద్య మరియు జీవిత బీమా ప్రయోజనాలు:
లేబర్ కార్డు కలిగిన వారికి వారి పిల్లల విద్య కోసం ఆర్థిక సహాయం అందించబడుతుంది. విద్య అనేది జీవితాన్ని మారుస్తుంది మరియు పేదరికం నుంచి బయటపడేందుకు ముఖ్యమైన మార్గం. విద్యా సహాయం ద్వారా కార్మికులు వారి పిల్లలకు మంచి పాఠశాలల్లో చదువుకోవడానికి అవకాశం కల్పించవచ్చు. అంతేకాకుండా, జీవిత బీమా ద్వారా కార్మికుడు లేదా ఆయన కుటుంబం ప్రమాదవశాత్తు ఎదురైన దుర్ఘటనల నుండి రక్షణ పొందే అవకాశం ఉంటుంది. ఈ బీమా వారి కుటుంబాలకు ఆర్థిక భద్రతను అందిస్తుంది.
ఆరోగ్య బీమా పథకాలు (PM ఆయుష్మాన్ భారత్ యోజన, బీజూ స్వాత్య కల్యాణ్ యోజన):
లేబర్ కార్డు ద్వారా కార్డుదారులు ఆయుష్మాన్ భారత్ యోజన, బీజూ స్వాత్య కల్యాణ్ యోజన వంటి ఆరోగ్య బీమా పథకాలకు అర్హత పొందవచ్చు. ఈ పథకాలు కార్మికుల ఆరోగ్యానికి సంబంధించిన చికిత్స ఖర్చులను భరించే అవకాశం కల్పిస్తాయి. కార్మికులు మరియు వారి కుటుంబ సభ్యులు ఆసుపత్రి సేవలు పొందవలసినప్పుడు ఈ బీమా ఎంతో సహాయం చేస్తుంది. ఈ పథకాలు వారి ఆర్థిక పరిస్థితిని దెబ్బతీయకుండా ఆరోగ్య సేవలు పొందేందుకు అనుమతిస్తాయి.
గర్భధారణ మరియు ప్రసవ సమయంలో మహిళలకు ఆర్థిక సహాయం:
మహిళా కార్మికులు గర్భధారణ మరియు ప్రసవ సమయంలో ఆర్థిక సాయం పొందవచ్చు. ఇది వారి ఆరోగ్యం, భద్రతను పెంచడానికి తోడ్పడుతుంది. ఈ పథకం వారు గర్భధారణ సమయంలో వైద్య సేవలు పొందేందుకు మరియు ప్రసవానంతర శ్రద్ధ తీసుకోవడానికి ఉపకారంగా ఉంటుంది. ముఖ్యంగా, మహిళా కార్మికులకు ఈ సాయం ఎంతో అవసరం, ఎందుకంటే ఈ కాలంలో వైద్య ఖర్చులు అధికమవుతాయి.
ప్రమాదంలో మరణం లేదా గాయపడిన సందర్భంలో ఆర్థిక సాయం:
లేబర్ కార్డుదారులకు ప్రమాదంలో మరణం లేదా గాయపడిన సందర్భంలో ఆర్థిక సాయం అందించబడుతుంది. చాలా సందర్భాల్లో, అసంఘటిత రంగంలో పనిచేసే కార్మికులు ప్రమాదాల నుండి రక్షణ పొందే పద్ధతులు కలిగి ఉండరు. ఈ పథకం వారికి మరియు వారి కుటుంబ సభ్యులకు అండగా నిలుస్తుంది. ప్రమాదం జరిగినప్పుడు, ఆర్థిక సహాయం వారి కుటుంబం పై భారం తగ్గించేందుకు సహాయం చేస్తుంది.
పిల్లల విద్య కోసం ఆర్థిక సాయం:
లేబర్ కార్డుదారుల పిల్లల విద్యను ప్రోత్సహించేందుకు పాఠశాల పథకాల కింద ఆర్థిక సాయం అందించబడుతుంది. విద్య అనేది ప్రతి పిల్లల హక్కు. ఈ పథకం పిల్లలకు మంచి పాఠశాలల్లో చదువుకునేందుకు అవకాశాన్ని కల్పిస్తుంది. పేదరికాన్ని తగ్గించడంలో ఇది కీలకమైన పాత్ర పోషిస్తుంది.
పనిముట్లు మరియు ఇతర సాధనాల కొనుగోలుకు ఆర్థిక సాయం:
పనిముట్లు మరియు ఇతర సాధనాల కొనుగోలుకు ఆర్థిక సాయం అందించడం ద్వారా కార్మికులు వారి పనులను మెరుగుపరచవచ్చు. ఈ సాయం వారు కృషి చేయడానికి అవసరమైన సాధనాలను పొందేందుకు ఉపయోగపడుతుంది. దీనివల్ల వారి పనితీరు మెరుగవుతుంది మరియు వారు ఎక్కువ ఆదాయాన్ని సంపాదించగలుగుతారు.
గృహ రుణాల సౌకర్యం:
లేబర్ కార్డుదారులు గృహ రుణాలు పొందే అవకాశం ఉంది. ఇల్లు అనేది ప్రతి ఒక్కరి ఆకాంక్ష. గృహ రుణాల ద్వారా కార్మికులు వారి సొంత ఇంటిని కలిగి ఉండే అవకాశం కల్పించబడుతుంది. ఈ రుణాలు తక్కువ వడ్డీ రేట్లతో ఇవ్వబడతాయి, తద్వారా వారు దీర్ఘకాలం పాటు సులభంగా చెల్లించవచ్చు.
నైపుణ్య అభివృద్ధికి సహాయం:
కార్మికులకు నైపుణ్యాభివృద్ధి పథకాలలో శిక్షణ ఇచ్చే అవకాశం ఉంటుంది. నైపుణ్యాలు అభివృద్ధి చెందడంతో వారు ఎక్కువ ఆదాయాన్ని సంపాదించడానికి, మరింత అనుభవాన్ని సొంతం చేసుకోవడానికి అవకాశాలు లభిస్తాయి. ఈ శిక్షణలు వారికి కొత్త రకాల పనులను చేయడానికి నైపుణ్యాలను అందిస్తాయి.
కార్డుదారుల కూతురి వివాహానికి ఆర్థిక సాయం:
లేబర్ కార్డుదారుల కూతురి వివాహానికి ఆర్థిక సాయం అందించడం ద్వారా ఆర్థిక భారం తగ్గించడానికి సహాయపడుతుంది. ఈ సాయం ముఖ్యంగా పేద కుటుంబాలకు పెద్ద సహాయం. కూతురి వివాహం అనేది భారతీయ కుటుంబాల్లో పెద్ద బాధ్యతగా భావించబడుతుంది, అందువల్ల ఈ పథకం వారు ఆర్థికంగా కాస్త సురక్షితంగా ఉండేందుకు అనువుగా ఉంటుంది.
తరచుగా అడిగే ప్రశ్నలు (FAQs)
1. లేబర్ కార్డు కోసం ఎవరు దరఖాస్తు చేయవచ్చు?
అసంఘటిత రంగంలో పని చేసే వ్యక్తులు, ఒక సంవత్సరంలో కనీసం 90 రోజులు పనిచేసినవారు సాధారణంగా లేబర్ కార్డు కోసం అర్హులు. 90 రోజుల సర్టిఫికెట్లు లేదా దృవీకరణ పత్రాలను సమర్పించడం ద్వారా వారు ఈ పథకానికి దరఖాస్తు చేయవచ్చు.
2. లేబర్ కార్డు మరియు నరేగా జాబ్ కార్డు ఒకటేనా?
లేదు, లేబర్ కార్డు మరియు నరేగా జాబ్ కార్డులు వేర్వేరు. నరేగా జాబ్ కార్డు అనేది మహాత్మా గాంధీ జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధి హామీ పథకం (NREGA) క్రింద ఉండే ఒక ప్రత్యేక పథకం. ఇది గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో నిరుద్యోగులు ఉపాధి పొందేందుకు దోహదపడుతుంది, కానీ లేబర్ కార్డు అయితే అసంఘటిత రంగంలో పనిచేసే వ్యక్తులకు సౌకర్యాలు అందిస్తుంది.
3. నేను లేబర్ కార్డు కోసం ఆన్‌లైన్‌లో దరఖాస్తు చేయవచ్చా?
అవును, మీరు మీ రాష్ట్రంలోని కార్మిక విభాగం అధికారిక వెబ్‌సైట్‌కి వెళ్లి లేబర్ కార్డు కోసం ఆన్‌లైన్‌లో దరఖాస్తు చేయవచ్చు. ఈ ఆన్‌లైన్ విధానం సులభమైన, సురక్షితమైన మరియు వేగవంతమైనది.
4. లేబర్ కార్డును నేను పునరుద్ధరించుకోవాలా?
అవును, లేబర్ కార్డు గడువు ముగిసినప్పుడు దాన్ని పునరుద్ధరించుకోవాలి. పునరుద్ధరణ ప్రక్రియ సులభం మరియు మీరు మరోసారి అధికారిక వెబ్‌సైట్ ద్వారా లేదా సమీప లేబర్ కార్యాలయంలో దరఖాస్తు చేయవచ్చు.
లేబర్ కార్డ్ యొక్క ప్రాముఖ్యత
లేబర్ కార్డును పొందడం కేవలం కార్మికులకు ఆర్థిక భద్రత అందించే పథకమే కాదు, ఇది వారికి మరియు వారి కుటుంబాలకు భరోసాను కూడా అందిస్తుంది. లేబర్ కార్డులో పొందే అనేక ప్రయోజనాలు వారి కుటుంబం అవసరాలను తీర్చడంలో సహాయపడతాయి.
అసంఘటిత రంగంలో పనిచేసే వ్యక్తుల కష్టాలు అందరికీ తెలిసినవే. ఈ రంగం ఉద్యోగ భద్రతను అందించదు, సురక్షిత పని పరిస్థితులు ఉండవు, క్రమానుగత వేతనాలు లేవు, మరియు ఇతర సామాజిక ప్రయోజనాల నుంచి కాదని అనేది ప్రధాన సమస్య. అలాంటి సమయంలో లేబర్ కార్డు వారికి మద్దతు అందించడానికి మిత్రంలా ఉంటుంది.
ఈ కార్డు ద్వారా ఇచ్చే విద్యా, ఆరోగ్య, మరియు ఆర్థిక ప్రయోజనాలు వారి కుటుంబం భద్రతలో ముఖ్యమైన పాత్ర పోషిస్తాయి.
